🦮 Jak Się Bawić Z Dzieckiem Autystycznym

Jak postępować z dzieckiem z autyzmem w przedszkolu? Aktualnie nie obowiązuje jednolity system postępowania z dziećmi w spektrum. Są różne techniki i podejścia terapeutyczne, obowiązują jednak pewne podstawowe zasady pracy z dzieckiem autystycznym. Oto one. Nauczyciel powinien: starać się zobaczyć świat oczami swojego podopiecznego, Nieznajomość zasad postępowania z dzieckiem autystycznym w tego typu sytuacjach może znacznie ograniczyć jego integrację z rówieśnikami oraz jego dalszą edukację [3]. Podstawę wyzwań czekających na ucznia ze spektrum autyzmu w szkole stanowi fakt, że nie uczy się on w taki sam sposób jak inne dzieci. Jest to praca z dzieckiem na słuchawkach. Nagrania powinno się słuchać 6 do 10 minut dwa razy dziennie. Technika ta pomaga dziecku rozwinąć uwagę i koncentrację, kształtuje właściwy wzorzec mowy oraz mobilizuje dziecko do naśladowania. Nauka zabawy - rodzice dzieci autystycznych wiedzą, że ich dzieci nie potrafią się bawić. Ponadto wiele uwagi w pracy z dzieckiem autystycznym przedszkole poświęca wypracowaniu podstawowych umiejętności samoobsługowych, niezbędnych w samodzielnym funkcjonowaniu. Podczas tzw. „treningów umiejętności” prowadzonych codziennie, dzieci uczą się we właściwy sposób spożywać posiłki, ubierać się, korzystać z toalety # **Jak bawić się z 4-miesięcznym dzieckiem?** ## Wprowadzenie Bawienie się z naszymi maluchami jest nie tylko przyjemne, ale także ważne dla ich rozwoju. Dzieci w wieku 4 miesięcy zaczynają odkrywać świat wokół siebie i rozwijać swoje umiejętności sensoryczne. W tym artykule dowiesz się, jakie zabawy i aktywności możesz wypróbować, aby w pełni cieszyć się … Wprowadzenie do pracy z dzieckiem z autyzmem w wieku szkolnym – kurs. Kurs zawiera następujące szkolenia z naszej oferty, zmodyfikowane i uzupełnione ze względu na aspekt rozwojowy (szkoła): „Skuteczne metody wspomagania rozwoju dzieci z autyzmem w szkole”. „AAC – kiedy warto jej użyć w pracy z dzieckiem z ZA/ASD?”. To, że Nikodem jako mały szkrab nie lubił bawić się w piaskownicy z innymi dziećmi, nie oznacza, że jest dzieckiem autystycznym. Małe dzieci zazwyczaj preferują zabawy samotne albo równoległe, tzn. bawią się obok swoich rówieśników, naśladując ich, ale nie wchodzą z nimi w bezpośrednią interakcję. Propozycje ćwiczeń stymulacyjnych w pracy z dzieckiem z autyzmem. Zaburzenia w funkcjonowaniu analizatorów zakłócają, a często uniemożliwiają dzieciom nabywanie nowych doświadczeń i umiejętności. Programy sekwencyjne zawierające ćwiczenia stymulujące rozwój wszystkich zmysłów dobierane są indywidualnie dla każdego dziecka i Zabawa to pewien stan umysłu. Kiedy bawisz się z dziećmi, pozwalasz im rozwinąć skrzydła właśnie poprzez wspólną zabawę, efektywność schodzi wtedy na dalszy plan. To dla was czas próżnowania, pozornie zmarnowany w życiu dziecka. To moment nawiązywania więzi i czystej przyjemności z bycia razem. yQXe. Jak bawi się dziecko z autyzmem? Przykłady zabaw dla dzieci autystycznych Szukasz informacji na temat tego, jak bawi się dziecko z objawami autyzmu? Ten artykuł powstał z myślą o rodzicach takich jak Ty. Sprawdź nasze pomysły na zabawy dla dzieci z zespołem Aspergera oraz różne zabawy dla dzieci z autyzmem. Jak bawi się dziecko z autyzmem? Zabawy dla dzieci z autyzmem – przykłady zabawy z dzieckiem autystycznym Zabawy dla dzieci z autyzmem – czym autyzm różni się od zespołu Aspergera? Zabawy z dzieckiem autystycznym – co jeszcze można zrobić, by pomóc autystykowi? Jak bawi się dziecko z autyzmem? To pytanie zadaje sobie wiele rodziców dzieci autystycznych, którzy chcą jak najlepiej zadbać o swojego malucha i poprawić jego funkcjonowanie w codziennym życiu. Zabawy z dzieckiem autystycznym to dobry pomysł z wielu powodów – po pierwsze – wspólna zabawa zacieśnia więzy pomiędzy dzieckiem i rodzicem lub dzieckiem i jego starszym rodzeństwem. Po drugie – zabawa to relaks dla obojga, a po trzecie – dzięki zabawie dziecko może wyładować nadmiar energii. Czwartym powodem dla którego warto organizować różne zabawy dla dziecka autystycznego jest nauka poprzez zabawę. Jakie zabawy dla dzieci z autyzmem przyniosą mu korzyści? Odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa, ponieważ zaburzenia autystyczne mogą mieć różną postać. U niektórych maluchów występuje jedynie lekka niepełnosprawność, która nie utrudnia nawiązywania relacji z rówieśnikami i najbliższym otoczeniem, natomiast inne dzieci z autyzmem mogą mieć problemy z mową lub nawet mocno zaniżony iloraz inteligencji, co wpłynie negatywnie na ich funkcjonowanie w społeczeństwie. Z tego powodu program zabaw z dzieckiem autystycznym trzeba każdorazowo dostosować do jego potrzeb i możliwości. Warto wybierać takie zabawy z dzieckiem autystycznym, które mają proste zasady i sprawiają maluchowi przyjemność. Kluczowe są: stała obserwacja dziecka oraz wymaganie od niego tylko tego, co rzeczywiście potrafi zrobić. Jeśli chodzi o wszelkie nowości, należy je wprowadzać stopniowo, metodą małych kroków. Gdy zabawy mają charakter ruchowy, warto je wcześniej skonsultować z fizjoterapeutą. Zabawy dla dzieci z autyzmem – przykłady zabawy z dzieckiem autystycznym Zabawy z dzieckiem z diagnozą autyzmu powinny przebiegać z udziałem niewielkiej liczby przedmiotów. Przed przystąpieniem do zabawy należy dokładnie uporządkować pokój malucha, tak, aby nic go nie rozpraszało, pomieszczenie powinno również być wolne od bodźców w postaci np. grającego radia/telewizora. Zabawy powinny być krótkie i angażujące malucha – wnikliwa obserwacja dziecka pozwoli wyodrębnić spośród wielu różnych rodzajów ćwiczeń te, które najbardziej mu się podobają. Zabawy dla dzieci z autyzmem – przykłady: burzenie wieży z klocków; dmuchanie przez słomkę do wody; gry ruchowe z wykorzystaniem deskorolki sensorycznej; proste układanki; puszczanie mydlanych baniek; turlanie do siebie piłki; wydobywanie kamyczków ukrytych w misce ryżu. Zabawy dla dzieci z autyzmem – czym autyzm różni się od zespołu Aspergera? Jak wyglądają zabawy dla dzieci z zespołem Aspergera? Zaburzenie rozwojowe, które należy do spektrum autyzmu, ma wiele podobnych objawów, przejawia się między innymi poprzez trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji społecznych oraz przewrażliwienie na różne bodźce (często dzieci cierpią z powodu zaburzenia integracji sensorycznej). W odróżnieniu jednak od autyzmu Aspergerowcy z reguły nie mają zaburzonych funkcji poznawczych, nie występuje u nich również tak znaczne upośledzenie intelektualne. Zespół Aspergera ma więc łagodniejszy przebieg od autyzmu. Oto przykładowe zabawy dla dzieci z zespołem Aspergera: oglądanie książeczek dla dzieci – jeśli tradycyjne książeczki nie skupiają uwagi dziecka, można sięgnąć po bardziej interaktywne modele; przechodzenie po torze przeszkód – ćwiczenie poprawia koordynację ruchową, pozwala również wyładować nagromadzoną energię; zabawy w liczenie, np. z pomocą pluszaków lub plastikowych kubeczków; zwisanie z drabinek – w pokoju dziecięcym można zamontować drabinki gimnastyczne lub sznurowe oraz linę, warto pamiętać również o miękkich matach na podłodze, zabezpieczą one malucha przed urazami w wyniku nieplanowanych upadków. Zabawy z dzieckiem autystycznym – co jeszcze można zrobić, by pomóc autystykowi? Zabawy dla dzieci z autyzmem to nie jedyne, co można zrobić, aby ułatwić małemu autystykowi funkcjonowanie w najbliższym otoczeniu. Często zdarza się, że rodzice nie są do końca pewni, czy ich maluch ma autyzm oraz jaka jest przyczyna zaburzeń. Wtedy warto zdecydować się na diagnostykę genetyczną. Obecnie w Polsce są już dostępne szerokie panele testów genetycznych, które badają geny pod kątem nieprawidłowości, które powodują choroby dające objawy ze spektrum autyzmu. Po wykonaniu testu DNA, np. szerokiego badania eksomowego WES, w wielu przypadkach udaje się odkryć przyczynę autyzmu. Co za tym idzie? Na podstawie wyniku testu DNA lekarz może zaproponować odpowiednie leczenie, które poprawi funkcjonowanie dziecka. 👉 Jak można zamówić badanie genetyczne dla dziecka? Porozmawiaj o badaniu genetycznym dla Twojego dziecka: Obecnie możliwe jest leczenie zaburzenia, jakim jest autyzm farmakologicznie i behawioralnie. Jest on jednak niewyleczalny. Wczesna diagnoza i działania terapeutyczne,niwelujące problemy wynikające z tego zaburzenia są niezbędne w celu zapewnienia jak najlepszego rozwoju dziecka. Jak leczyć dziecko z autyzmem? Autyzm nie jest chorobą, tylko zaburzeniem rozwoju mózgu, charakteryzującym się upośledzeniem relacji społecznych. Z autyzmu nie można się wyleczyć, ale wczesne rozpoznanie, dobrze postawiona diagnoza i niezbędne oddziaływania terapeutyczne mogą zapewnić dziecku autystycznemu względnie dobre warunki rozwoju. Jakie terapię dla dzieci z autyzmem? Aktualnie na świecie stosuje się rożne metody terapii dzieci autystycznych. Metoda holdingu – inaczej metoda wymuszonego kontaktu. Hipoterapia – terapia z udziałem koni. Metoda TEACCH – wielopłaszczyznowy program wspomagający dla dzieci autystycznych i ich rodziców, którego twórcami są E. Jak pomóc dzieciom z autyzmem? Jak pomóc dziecku z autyzmem ✓ spróbuj zdobyć uwagę dziecka zanim zaczniesz do niego mówić np. ✓ dostosuj swój język do poziomu dziecka. ✓ mów poglądowo i pokazuj, o co Ci chodzi, korzystaj z gestów. ✓ pokaż dziecku, że jesteś chętnym słuchaczem, nigdy nie ignoruj jego prób komunikacyjnych. Jak wygląda terapią dziecka z autyzmem? Terapia behawioralna Podejście behawioralne w terapii dzieci ze spektrum autyzmu stosowane jest od lat 60-tych. Oparte jest na modelu uczenia się, który zakłada, że uczymy się poprzez konsekwencje naszych działań – nagroda, brak nagrody, kara i poprzez modelowanie – obserwacja cudzych działań, naśladowanie. Co jest przyczyną autyzmu u dzieci? Nie do końca wiadomo co tak naprawdę powoduje autyzm, jednak za główne czynnik uważa się genetykę (określono dużą liczbę genów odpowiedzialną za autyzm) oraz środowisko. Badania przeprowadzone u autystycznych pacjentów wykazały pewne nieprawidłowości w kilku rejonach mózgu. Czego boją się dzieci z autyzmem? Jest to unikanie kontaktu wzrokowego, izolacja od otoczenia, brak reakcji na imię, całkowity brak mowy, brak odwzajemniania uśmiechu, czy agresja bądź autoagresja. W co się bawić z dzieckiem autystycznym? Jakie zabawy wybierać dla dzieci z autyzmem? Zabawy jasne i proste, mające początek i koniec. Układanki, wieże z klocków, puzzle. Zabawy z użyciem lalek, zwierząt. Proste gry planszowe (typu: chińczyk, wyścig, grzybobranie) Zabawy grupowe, np. stary niedźwiedź, pająk. Ile godzin terapii dla dziecka z autyzmem? W przypadku dzieci z zaburzeniem ze spektrum autyzmu zazwyczaj jest to poradnia specjalizująca się w zaburzeniach ze spektrum autyzmu. Opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju wydaje się w momencie ujawnienia zaburzeń rozwoju i/lub niepełnosprawności dziecka. Dziecku przysługuje 4-8 godzin zajęć w miesiącu. Na czym polega terapia pedagogiczna? Terapia pedagogiczna zwana dawniej reedukacją lub zajęciami korekcyjno-kompensacyjnymi, to specjalistyczne działania mające na celu niesienie pomocy dzieciom ujawniającym różnego rodzaju nieprawidłowości rozwoju i zachowania. Jak uspokoić dziecko z autyzmem? Sprawdzoną metodą wyciszenia dziecka jest stymulacja kołdrą obciążeniową, kamizelką lub kołnierzem obciążeniowym. Głęboki dotyk ukierunkowany na mięśnie karku doskonale odpręża i znacząco przyspiesza wyciszenie. Dziecko łatwiej uspokoi się i skupi na odczuwaniu pozytywnych emocji. Jak komunikować się z dzieckiem autystycznym? Mów prostym językiem. Unikaj przenośni, sarkazmu, ironii, metafor, wypowiedzi wieloznacznych, przysłów, powiedzeń. Dla osoby z autyzmem mogą być one niezrozumiałe lub odebrane dosłownie. Czego nie potrafi dziecko z autyzmem? Dzieci autystyczne cechuje też często brak spontaniczności lub pomysłowości w zabawach, nie proponują czynności, nie wymyślają zabaw. – Dzieci z autyzmem często nie bawią się zabawkami. Kręcą się w kółko, bujają, zabawki ustawiają w szeregu i to jest ich rozrywką. Nie potrafią też bawić się symbolicznie, np. Jak podchodzić do dzieci z autyzmem? Najlepszym sposobem, by nauczyć się funkcjonowania w grupie jest włączenie się do grupy. W przypadku dzieci autystycznych nie możemy jednak oczekiwać, że umiejętności społeczne przyswoją w sposób naturalny, dzięki kontaktom z rówieśnikami. Z tego względu warto zainteresować się terapią grupową prowadzoną Jak Odpieluchować dziecko z autyzmem? Zatem jak odpieluchować dziecko z autyzmem? Zaleca się, by trening rozpocząć po ukończeniu przez dziecko 2. roku życia. W przypadku dzieci autystycznych zalecane jest regularne sadzanie na nocnik lub muszlę ze specjalną nakładką. Jak pracować z dzieckiem autystycznym logopeda? Terapia dziecka z autyzmem dostosowywana jest do możliwości i stanu zdrowia dziecka. Do zadań logopedy należy przede wszystkim: Nauka prawidłowego oddychania i wydłużaniu fazy oddechowej. W tym celu wykorzystuje się nucenie lub śpiewanie. Wczesne wspomaganie rowoju (WWR), lub wczesne interwencja, oznacza działania na rzecz małych dzieci (0-7 roku życia) z opóźnieniami w rozwoju lub z niepełnosprawnościami. Wczesne wspomaganie rozwoju zapewnia dobre warunki do rozwoju dla małego dziecka w spektrum autyzmu. WWR można zacząć niezależnie od tego, czy uzyskaliśmy już diagnozę lub specjalistyczne rozpoznanie problemów dziecka, czy jeszcze nie. WWR kojarzy się z zajęciami dla małych dzieci, które odbywają się w Poradniach. W praktyce cała rodzina zaangażowana jest w skonstruowanie takiego środowiska dla dziecka, w którym maluch może pokazać na co go stać. W tym artykule podpowiadamy ćwiczenia WWR, które mogą być stosowane na początek pracy z dzieckiem. Te zabawy mogą być inspiracją dla rodziców, którzy pragną stymulować rozwój dziecka i pogłębiać z nim kontakt przez zabawę. Warto jest pracować ze specjalistami i dostosowywać wspieranie rozwoju do potrzeb dziecka. Ten artykuł najlepiej traktować, jako źródło dodatkowych inspiracji do pożytecznego spędzania wspólnego czasu z dzieckiem. Wczesne Wspomaganie Rozwoju daje dobre efekty Badacze autyzmu uważają, że wczesne rozpoczęcie terapii daje korzyści dzieciom z autyzmem, dlatego obecnie szczególną wagę przykłada się do wczesnego wykrywania autyzmu. We wczesnym dzieciństwie mózg cechuje się dużą plastycznością tzn. że z łatwo tworzą się nowe ścieżki neuronalne – mózg „dostosowuje się” do stworzonego dla dziecka środowiska, dlatego warto, żeby środowisko było jak najbogatsze terapeutycznie i jak najbardziej dostosowane do wyzwań rozwojowych. WWR jako zajęcia ze specjalistą W Polsce w ramach systemu oświaty dziecko może uczestniczyć w darmowych zajęciach Wczesnego Wspomagania Rozwoju odbywających się zwykle w Poradniach Psychologiczno-Pedagogicznych lub niektórych przedszkolach. Organizacje wczesnego wspomagania rozwoju w Polsce opisujemy w osobnym artykule: WWR – formalności. Zagwarantowane darmowe zajęcia to 4-8 godzin w miesiącu. Ustawa mówi, że przysługują dziecku od wykrycia cech niepełnosprawności do rozpoczęcia nauki w szkole – oznacza to, że dziecko nie musi mieć postawionej diagnozy a jedynie wstępne rozpoznanie. Rozpoczęcie zabawy stymulującej rozwój dziecka w domu Przed rozpoczęciem zabawy przygotowujemy się i dostosowujemy przestrzeń. Znajdź odpowiednie miejsce w którym dziecko czuje się dobrze, miejsce znane, przytulne i wygodne. Postaraj się, żeby wspólnego czasu nie zakłócały niepotrzebne bodźce np. włączony telewizor. Zabawki można uporządkować w pudłach w taki sposób, żeby dziecko bawiło się jedną rzeczą na raz i nie rozpraszało się bez potrzeby innymi rzeczami, które są w zasięgu wzroku. Upewnij się, że dziecko czuje się bezpiecznie i komfortowo, ma zaspokojone podstawowe potrzeby: jest najedzone, nie chce mu się pić. Zastanów się co sprawia dziecku przyjemność – kiedy wiemy co dziecko lubi możemy to dobrze wykorzystać w ćwiczeniu nowych umiejętności. Pomyśl o stopniowaniu trudności i intensywności bodźców metodą małych kroków. Dodajemy nowe elementy do zabawy, kiedy dziecko dobrze opanowało elementy podstawowe. Dbamy o to, żeby dziecko zawsze mogło odnosić małe sukcesy. Zabawa dla rozwoju – jak wyciągnąć z niej najwięcej korzyści? Wszystkie ćwiczenia prowadzimy w życzliwej, pogodnej atmosferze, w kontakcie z dzieckiem. Nadrzędną rzeczą jest dostarczenie dobrych wrażeń dla naszej wspólnej relacji. Oczekujemy, że dziecko będzie chciało na nas spoglądać, angażować się we wspólną aktywność. Takie umiejętności są priorytetowe. Uczymy dziecko podstawowych umiejętności społecznych: dzielenia z nami pola uwagi to znaczy, że dziecko interesuje się tym co my w danym momencie oraz angażowania się we wspólną aktywność. Takie umiejętności są bazą do dalszego rozwoju społecznego – rozmawiania z ludźmi i nawiązywania przyjaźni. Proste zabawy wczesnego dzieciństwa są wspaniałą stymulacją rozwoju, o ile dziecko obserwuje nas, dzieli z nami radość i czujemy, że mamy dobry kontakt: Rzucanie i łapanie chusty – do zabawy potrzebujemy lekkiej chusty, najlepiej w jasnym kolorze lub lekkiego prześcieradła. Siadamy na przeciwko dziecka, podnosimy chustę nad głowę, podrzucamy ją i obserwujemy jak na nas spada. Wyrażamy naszą radość i robimy śmieszne miny. Przejażdżka na kocu/w koszyku – usadzamy dziecko na kocu lub w koszyku/pudle/misce i wozimy je po mieszkaniu. Nasza twarz jest na poziomie twarzy dziecka. Możemy robić nagłe przystanki i oczekiwać spojrzenia, żeby ruszyć dalej. Zabawa w Baloniku mój malutki – znana zabawa dla małych dzieci, można bawić się w nią z kilkoma osobami. Chwytamy dziecko za ręce i chodzimy w kółko, coraz bardziej oddalając się od środka i mówiąc: Baloniku mój malutki, rośnij duży okrąglutki, balon rośnie, że aż strach, przebrał miarę no i bach! Po „bach” wszyscy przewracamy się na ziemię. Zabawa w Akuku! – zabawa w pojawianie się i znikanie, chowamy się zakrywając dłońmi twarz, pod kocem, za drzwiami i wyłaniamy mówiąc radośnie: Akuku! Kolejne przykłady zabaw podzieliliśmy według obszarów w rozwoju, których dotyczą. W każdym ćwiczeniu najważniejsza jest próba zaangażownia dziecka, nawiązania kontaktu i to, że czujemy się dobrze, bawiąc się razem. Poznawanie świata poprzez dotyk i równowagę Dziecko uczy się odczuwania swojego ciała oraz uczy się części ciała Odczuwanie ciała jest podstawą do uczenia się kolejnych działań. Każde dziecko musi nauczyć się gdzie są jego dłonie i nóżki i w jaki sposób działają, żeby zacząć chwytać przedmioty i chodzić. Czasem dzieci z zaburzeniami rozwoju nie opanowują tej wiedzy czyli tzw. schematu ciała wystarczająco dobrze, dlatego pomagamy dzieciom poczuć i poznać poszczególne części ciała. Dziecięce masażyki. Znane zabawy tj. idzie rak, nieborak, ważyła sroczka kaszkę lub inne podobne, które dziecko lubi. Masaż piłką rehabilitacyjną (piłeczka z gumowymi, delikatnymi kolcami), szczoteczkami lub wałeczkami do masażu. Masujemy rączki, nogi, plecy dziecka piłeczką lub innym przyjemnym przedmiotem dobrym do masażu. Dobieramy siłę nacisku w zależności od tego, co dziecko lubi. Wypowiadamy nazwę masowanej części ciała: masuję nóżkę, masuję rączkę… Obserwujemy dziecko i czekamy aż wyciągnie do nas rączkę do masowania. Masaż paluszków. Możemy masować jedynie paluszki u rąk lub u stóp i śpiewać do tego piosenkę: Ten najgrubszy to jest dziadziuś a to jest babunia, ten największy to jest tatuś a to jest mamunia, a to jest dziecinka mała lalalala, a to jest rodzinka cała lalala bęc. Poznawanie części ciała. Ze starszymi dziećmi można bawić się z wykorzystaniem umiejętności naśladowania. Siedzimy naprzeciwko i mówiąc prosty wierszyk lub odliczając dotykamy tej samej części ciała: 1, 2, 3 dotykamy nosy! Dziecko uczy się utrzymywania równowagi Równowaga jest ważną umiejętnością, dzięki niej możemy koordynować nasze ruchy i czuć się pewnie w świecie. Każdy maluch w dzieciństwie musi wytestować zmysł równowagi, dobrym sposobem na to jest huśtanie, podskakiwanie, bycie noszonym na rękach. Pchanie wózka, krzesełka. Dziecko, które nie potrafi chodzić, ćwiczy zmysł równowagi potrzebny do nauki samodzielnego chodzenia. Wyszukujemy dla dziecka lekkie krzesełko lub wózek, który może pchać po mieszkaniu, ucząc się samodzielnego utrzymywania równowagi. Kołysanie w kocu i bujanie. Bujamy dziecko w kocu lub na huśtawce, możemy śpiewać piosenki, utrzymujemy kontakt wzrokowy. Tempo bujania dostosowujemy do reakcji dziecka. Odbijanie się na materacu/ trampolinie. Sadzamy dziecko na materacu i naciskamy tak, żeby wywołać sprężynowanie. Dostosowujemy podskoki do preferencji dziecka. Wspólnie cieszymy się z podskakiwania. Podskakiwanie na kolanach. Chwytamy dziecko pod pachami i mówiąc wierszyk podrzucamy lekko symulując podskakiwanie, na koniec unosimy do góry i przytulamy do siebie. Dziecko uczy się różnych wrażeń dotykowych i czerpie przyjemność z kontaktu fizycznego Poznawanie kolejnych rzeczy przez dotyk to naturalne kroki w poznawaniu świata. Im więcej wrażeń ma dziecko, tym więcej wie o świecie, czuje się bezpieczne i jest otwarte na dalsze poznawanie. Kontakt fizyczny z rodzicami to naturalne paliwo do rozwoju małych dzieci. Dzięki temu, że dziecko jest głaskane, przytulane – czuje się kochane, akceptowane i buduje w sobie bazowe poczucie bezpieczeństwa, które sprawia, że chce poznawać świat i czuje się kompetentne. Różne faktury. Przygotowujemy dla dziecka worek lub karton pełen kawałków materiałów o różnej fakturze np. wełna, futerko, delikatny papier ścierny, jedwab, folia bąbelkowa itd. Wyciągamy z dzieckiem materiały z zaciekawieniem, pozwalamy mu badać je rączkami, eksperymentować. Nazywamy wrażenia dotykowe. Materiały można rozłożyć na podłodze i pozwolić dziecku chodzić po nich lub raczkować. Można także przygotować rękawiczki z naszytymi skrawkami materiałów. Dotykanie twarzy. Kładziemy ręce dziecka na naszej twarzy, pozwalamy mu poznawać ją dotykiem, nazywamy części ciała, robimy śmieszne miny, uśmiechamy się. Głaskanie miłymi rzeczami. W spokojnej atmosferze delikatnie głaskamy dziecko przyjemnym dla niego materiałem lub naszymi dłońmi. Zabawa w sypkimi materiałami. Przygotowujemy dla dziecka miskę z dowolnymi sypkimi materiałami: ryżem, kaszą, fasolą, piaskiem itd. Pozwalamy dziecku zanurzać dłonie w misce, manipulować materiałami. Możemy chować atrakcyjne przedmioty w misce z ryżem i zachęcać do znajdowania ich. Zabawa z materiałami lepkimi. Pozwalamy dziecku bawić się materiałami lepkimi tj. błoto, masa solna, plastelina. Można przygotować także masę jadalną np. zgnieciony banan z odrobiną miodu. Dziecko bawi się masą rączkami i może oblizywać je – to daje dużo wrażeń dotykowych! Zimne. Pokazujemy dziecku zimne rzeczy z lodówki, pozwalamy dotknąć i manipulować rzeczą, nazywamy wrażenie: „Zimny jogurt!” Zmysły węchu i smaku Dziecko uczy się poznawania świata za pomocą węchu i smaku Poznawanie przez wszystkie zmysły rozszerza wiedzę o świecie i naturalną ciekawość. Degustacja. Przygotowujemy talerz z różnymi małymi przekąskami. Wspólnie z dzieckiem próbujemy kolejnych rzeczy, zachwycamy się, komentujemy smaki. Zapachy. Do zabawy z węchem możemy przygotować próbki zapachów np. flakoniki z aromatami do ciast. Wspólnie poznajemy zapachy, nazywamy wrażenie i robimy miny pełne emocji. Zmysł wzroku Dziecko uczy się podążać wzrokiem – obserwować Umiejętność podążania wzrokiem jest podstawową umiejętnością potrzebną do wzrokowego odbierania świata. Małe dziecko uczy się koncentrować wzrok na konkretnym obiekcie i kiedy obiekt się oddala, nadal go obserwować – dziecko śledzi obiekt wzrokiem i przesuwa głowę w tym kierunku. Zdarza się, że dzieci z zaburzeniami rozwoju potrzebują dodatkowych ćwiczeń, żeby opanować tę umiejętność. Śledzenie wzrokiem. Przesuwamy przed oczami dziecka ciekawą małą zabawkę lub nasz palec mówiąc prosty wierszyk np. Ptaszek, ptaszek, ćwir, ćwir. Ptaszek, ptaszek, ćwir, ćwir. Ćwir, ćwir, ćwir, ćwir. Kiedy dziecko skupia uwagę na zabawce przesuwamy ją w prawo lub w lewo, dziecko powinno śledzić wzrokiem zabawkę. Zakładamy na rękę pacynkę i mówimy za pomocą niej do dziecka, przesuwamy pacynkę w różne strony i sprawdzamy czy dziecko obserwuje. Znikanie. Kładziemy na podłodze ulubioną zabawkę dziecka i kiedy na nią patrzy stwarzamy przeszkody w jej otrzymaniu np. przesuwamy po ziemi tak że dziecko musi obserwować ją i podejść lub wrzucamy do pudełka, zakrywamy chustką. Zachęcamy dziecko do poszukiwania zabawki. Upuszczanie zabawki. Przyciągamy uwagę dziecka do przedmiotu np. wydając nim dźwięki a kiedy dziecko patrzy na przedmiot upuszczamy go. Sprawdzamy czy dziecko obserwuje spadającą rzecz. Dziecko doświadcza świata przez wzrok, poznaje kolory i figury Im więcej wrażeń wzrokowych ciekawych dla dziecka tym większe prawdopodobieństwo, że maluch zainteresuje się i będzie poznawał coraz więcej rzeczy za pomocą wzroku, budując podstawową bazę wiedzy o świecie. Kolorowe łóżeczko. Owijamy szczebelki łóżeczka kolorowymi krawatami, szalikami. Wspólnie z dzieckiem obserwujemy i badamy je, zachwycamy się: Jaki śliczny kolor! Kolorowe skarpetki. Zakładamy na nóżkę dziecka skarpetkę w jaskrawym kolorze. Kiedy dziecko zauważy skarpetkę, będzie chciało ją ściągnąć i obejrzeć. Możemy zakładać skarpetki na obie nóżki lub na rączkę. Piłki. Zabawy kolorowymi piłkami: turlamy, rzucamy piłki i zachęcamy dziecko do obserwacji oraz uczestniczenia w zabawie. Zmysł słuchu Nauka zwracania uwagi na dźwięk i poznawanie świata poprzez dźwięki Słuchanie jest kolejną metodą poznawania otoczenia. Poznawanie dźwięków jest podstawą nauki mówienia i słuchania innych. Dźwięki w środowisku. Zwracamy uwagę dziecka na dźwięki w otoczeniu. Kiedy pojawia się charakterystyczny dźwięk np. dzwoniący telefon, pokazujemy palcem jego źródło: „Oooo! Słyszysz telefon?” Następnie pokazujemy dziecku telefon, nazywając go: „To jest telefon”. Dźwięku można śledzić także podczas spaceru. Ukryty dźwięk. Ukrywamy pozytywkę a kiedy dziecko zainteresuje się dźwiękiem rozpoczynamy wspólne poszukiwania. Na początku sami poszukujemy zabawki: „Może pod stołem? Nie tu jej nie ma. Może pod poduszką? Ooo! Hura! Jest!” Po kilku próbach dziecko powinno orientować się gdzie jest zabawka. Jeśli dziecko rozumie regułę zabawy można zmieniać kryjówki. Gdzie jest dźwięk? Wytwarzamy dźwięki z różnych części pokoju za pomocą instrumentów lub przedmiotów domowych tj. pęk kluczy, garnek i łyżki. Czekamy na reakcję dziecka, dziecko powinno spojrzeć w kierunku źródła dźwięku. Jeśli patrzy cieszymy się, prezentujemy instrument. Wspólne słuchanie muzyki, maszerowanie lub kołysanie się w jej rytm. Rozwój ruchowy Ćwiczenie umiejętności chwytania i tzw. manipulowania przedmiotami Małe dziecko chwyta kolejne przedmioty i bada je na wszystkie dostępne mu sposoby – przesuwa w dłoni, przekłada z ręki do ręki, rzuca, wkłada do ust – w psychologii rozwoju nazywane jest to manipulowaniem. Chwytanie jest początkiem umiejętności używania rąk do codziennych działań: do pisania, ubierania się, jedzenia sztućcami. Manipulowanie pozwala poznawać kolejne rzeczy z otoczenia. Chwytanie zabawek. Kiedy dziecko jest zainteresowane przedmiotem, podajemy mu go do rąk – przysuwamy i czekamy aż chwyci zabawkę. Wspólnie bawimy się w wrzucanie i wyciąganie przedmiotów z pudełka. Wspólnie bawimy się w nakładanie kółek na patyk lub budowanie wieży z klocków. Otwieranie. Ulubione przedmioty lub przekąski dziecka chowamy w pudełku, słoiczku i zachęcamy do samodzielnego otwierania go. Dziecko ćwiczy umiejętność koordynacji ruchów całego ciała Koordynacja czyli zgranie wszystkich ruchów to podstawa chodzenia, biegania, wykonywania konkretnych działań np. zdejmowanie z półki, podnoszenie z ziemi. Dzieci intensywnie ćwiczą koordynację, widać do np. kiedy niemowlę patrzy na zabawkę wyciąga do niej rękę i początkowo nie trafia precyzyjnie w zabawkę, ale chwyta ją niezdarnie. Dziecko musi nauczyć się dopasować ruchy do tego co widzi. Pokonywanie przeszkód. Ustawiamy tor przeszkód z różnorodnych dostępnych w domu przedmiotów i zachęcamy dziecko do przechodzenia. Rzucanie i łapanie. Rzucamy piłkami do siebie lub do celu. Zabawa papierem. Zgniatamy wspólnie papier i rzucamy wykonanymi kulami. Po konsultacji ze specjalistami Po uzyskaniu wsparcia u specjalistów zajmujących się autyzmem, stopniowo planowana jest pomoc dostosowywana do konkretnych potrzeb dziecka. Więcej o indywidualnym wspieraniu piszemy w artykule, który jest wstępem do metod terapii autyzmu. Życzymy powodzenia w poszukiwaniu najlepszych zabaw dla siebie i dziecka. Zapraszamy do dzielenia się doświadczeniami za pośrednictwem komentarzy. Piszcie co jest dla Was najważniejsze i nad rozwojem których umiejętności dziecka chcecie pracować. Źródła: „Gry i zabawy z niemowlakami” Jackie Silberg „Gry i zabawy we wczesnej interwencji” Barbara Sher „Interwencja wczesnodziecięca” Walter Strassmeier „Nie-zgrane dziecko w świecie gier i zabaw” Carol Stock Kranowitz „1001 porad dla rodziców i terapeutów dzieci z autyzmem i Zespołem Aspergera” Ellen Notbohm, Veronica Zysk

jak się bawić z dzieckiem autystycznym